Nghiên cứu công nghệ hóa già 3 cấp T6I6 nhằm cải thiện cơ tính của hợp kim nhôm B95
9 lượt xemDOI:
https://doi.org/10.54939/1859-1043.j.mst.102.2025.156-163Từ khóa:
Hợp kim nhôm B95; Nhiệt luyện T6; Nhiệt luyện T6I6; Hoá già 3 cấp.Tóm tắt
Trong bài báo này, nghiên cứu công nghệ hoá già 3 cấp T6I6 nhằm cải thiện cơ tính của hợp kim nhôm B95. Mẫu hợp kim nhôm B95 sau khi được ủ, tôi được hoá già 3 cấp T6I6 theo 04 chế độ khác nhau. Ngoài ra, nhóm tác giả cũng khảo sát thêm công nghệ hoá già truyền thống T6 làm cơ sở để so sánh với công nghệ hoá già 3 cấp T6I6. Dựa trên những kết quả thu được từ phương pháp xác định độ cứng, phương pháp thử kéo, phương pháp hiển vi quang học, FE-SEM và đo độ dẫn điện thấy rằng: công nghệ hoá già 3 cấp T6I6 cho mật độ tiết pha liên kim và cơ tính (độ cứng, giới hạn bền kéo, giới hạn chảy) cao hơn công nghệ hoá già T6. Công nghệ hoá già T6I6 phù hợp là hoá già cấp 1: 130 ºC, 1 h; cấp 2: 95 ºC, 10 h; cấp 3: 130 ºC, 20 h cho độ cứng 185 HV, giới hạn bền kéo cao hơn khoảng 9.1%; giới hạn chảy cao hơn khoảng 23.5%; độ giãn dài tương đối cao hơn khoảng 1.83 lần so với công nghệ tôi và hoá già nhân tạo theo tiêu chuẩn ГОСТ 21488-97.
Tài liệu tham khảo
[1]. Nguyễn Khắc Xương, “Vật liệu kim loại màu”, Nhà xuất bản Khoa học và Kỹ thuật, tr. 13-14, (2003) (in Vietnamese).
[2]. Phùng Tuấn Anh, “Nhôm và hợp kim nhôm”, Nhà xuất bản Khoa học và Kỹ thuật, tr. 121, (2015) (in Vietnamese).
[3]. LI Jin-feng, Peng Zhuo-wei, Li Chao-xing, Jia Zhi-qiang, Chen Wen-jing, Zheng Zi-qiao, “Mechanical properties, corrosion behaviors and microstructures of 7075 aluminium alloy with various aging treatments”, Transactions of Nonferrous Metals Society of China 18, pp. 756, (2008).
[4]. J. Buha, R.N. Lumley, and A.G. Crosky, “Microstructural Development and Mechanical Properties of Interrupted Aged Al-Mg-Si-Cu Alloy”, Metallurgical And Materials Transactions A, Volume 37A, pp. 3120-3121, (2006).
[5]. R.N. Lumley, I.J. Polmear, A.J. Morton, “Temper Developments Using Secondary Ageing”, Materials Forum Volume 28, pp. 85-95, (2004).
[6]. oger N. Lumley, Allan J. Morton, and Robert G. O’Donnell, “New heat treatments for age-hardenable aluminum alloys”, Heat treating progress, pp. 23-29, (2005).
[7]. Rüçhan Yildiz, Engin Tan, “The Investigation of The Effect of T6I6 Interrupted Aging on The Mechanical Properties of AA7075 Aluminum Alloy”, 3rd Global conference on engineering research, (2023).
[8]. Tiêu chuẩn quốc gia TCVN 197-1:2014 (ISO 6892-1:2009), về Vật liệu kim loại - Thử kéo - ở nhiệt độ phòng (in Vietnamese).
[9]. Ngo Minh Tien, Nguyen Dinh Chien, Kim Xuan Loc, Nguyen Thi Van Thanh, Phung Thi To Hang, “The study on recrystallization annealing the plate of high-strength Al-Zn-Mg-Cu Alloy”, Journal of Military Science and Technology, Special Issue, No.54A, pp. 94-100, (2018).
[10]. N. Saunders, “The modelling of stable and metastable phase formation in multi-component Al-alloys”. Proceedings of the 9th International Conference on Aluminium Alloys, pp. 104, (2004).
[11]. Bedri Baksan, Ibrahim Celikyurek, Osman Torun, “Influence of Intermittent Aging in AA7075 Aluminum Alloy”, International Conference on Technology, Engineering and Science, IConTES, pp. 141-145, (2020).
[12]. ГОСТ 21488-97. Прутки прессованные из алюминия и алюминиевых сплавов. Технические условия, стр. 17.
